Marginalia 09

Reflecties en oprispingen
Maart 2017

KIES WIJZER
Raak commentaar op de verkiezingsuitslag leverde Pieter-Jan Derks (zie pieter jan derks nu.nl).
“Ik had wel met Asscher te doen. Maar ja, laten we eerlijk zijn, de PvdA heeft er het ook wel een beetje zelf naar gemaakt. Al die schandalen de afgelopen jaren, met al die PvdA politici:
Opstelten, Teeven, Van der Steur, van Miltenburg. Daar rekent de kiezer keihard mee af.
Terwijl de VVD natuurlijk die populaire minister had, hoe heette die nou – Dijsselbloem!”
(Wanneer deze grap straks niet meer wordt begrepen, zie op internet bonnetjesaffaire Teevendeal)

Wie inlogt op hans spekman facebook treft een verwijzing aan naar ‘De laatste bijdrage van Spekman’. Ik zag en beluisterde een filmpje waarin de partijvoorzitter een dag voor de verkiezingen uitlegt waarom de mensen op de PvdA moeten stemmen. Hij zegt dan onder andere:
“Omdat de bouwvakker boven in de kraan dan niet meer in een flesje hoeft te pissen maar naar beneden kan gaan als hij naar de wc moet.” Waarna hij een bekertje leegdrinkt.
Ik denk dat het gedachtegoed van de sociaal-democratie zelden zo trefzeker is verwoord en in beeld gebracht. Desondanks meen ik dat de partijleider er verstandig aan zou doen zijn vertrek niet met een half jaar uit te stellen maar ogenblikkelijk van het toneel te verdwijnen. Ik begrijp dat de wervende kracht van zijn arbeideristische uitmonstering (kraagloos overhemd, bij voorkeur houtjes-touwtjes vest) node zal worden gemist, maar een niet in lompen gehulde opvolger moet ook een kans krijgen.
Ter voorkoming van misverstand: ik stemde op 15 maart – evenals de afgelopen (bijna) 50 jaar – op ideële gronden op de PvdA.

OORLOGSNOSTALGIE
Wanneer je wat ouder bent kom je nogal eens namen tegen van artiesten waaraan je in geen jaren meer hebt gedacht. Zo verscheen onlangs een merkwaardig bericht over Marika Rökk, een Hongaarse zangeres, danseres en actrice die in Duitsland in het nazitijdperk een beroemdheid werd. Een maand geleden maakte de Duitse inlichtingendienst bekend dat Marika jarenlang een dubbelspel speelde. Terwijl ze een affaire onderhield met Joseph Goebbels en Adolf Hitler als grootste fan achter zich had staan, speelde ze geheime informatie door aan de Sovjet-Unie. Ik herinner mij de uitbundige bioscoopreclames en uiteraard het liedje Für eine Nacht voller Seligkeit da geb’ich alles hin! Doch ich verschenk mein Herz nur dann wenn ich in Stimmung bin! Dat het uitspreken van de naam Marika Rökk – in het bijzonder wanneer tussen de voor- en achternaam een kleine adempauze in acht werd genomen – vaak als een bevel klonk, geeft mij nu nog even gelegenheid terug te komen op het in Marginalia 08 gesignaleerde verschijnsel van woorden die hetzelfde klinken maar een verschillende betekenis hebben. Men spreekt dan – aldus De Taaladviesdienst van Onze Taal – over homofonen.
Een bekend voorbeeld. Rita Hayworth, destijds een begerenswaardige filmster, was eerst gehuwd met Ali Khan, later met Orson Welles, wat resulteerde in het homofone versje: “Als Rita heet wordt en Ali kan niet, mag Orson wel es.”
Wie de oorlogsjaren heeft meegemaakt zal zich ongetwijfeld ook Zarah Leander herinneren. Een Zweedse zangeres en actrice, een kettingrokende dame met een basstem, die in nazi-Duitsland triomfen vierde. Haar grootste succes, Ich weiss, es wird einmal ein Wunder geschehen, was ook in ons land een hit. Een bij ons inwonende ondergedoken neef confronteerde mij met de volgende tekst:

Zarah Leander
’t Is niet om ’t een of ander
Maar de ene bil en de andere bil
Die lijken op elkander

Ik ontleen er nog altijd steun aan.

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = == = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

Categorieën:Marginalia