Voor mijn eerstkomende programma voor de ouderenradio Pijnacker selecteerde ik een opname van de Count Basie band: Splanky, een arrangement van Neil Hefti uit 1957. Een prachtplaat; het slot werd jarenlang als tune gebruikt voor KRO’s Brandpunt.
Maar toen ik de elpee vandaag uit de kast haalde had de aanblik voor mij toch iets angstaanjagends. De titel luidt: The Atomic mr Chairman Count Basie en de kleurenfoto op de hoes toont ons de orkestleider, staande op de paddestoelwolk van een atoomexplosie. Voor het eerst vond ik het niet alleen maar smakeloos, maar eigenlijk ook schandelijk.
Ik had namelijk net daarvoor een beschouwing in Trouw gelezen over de symbolen van Amerika’s superioriteit, waaruit dit citeer:
“…Een half jaar later (in 1945, H.Mo.) presenteerde Washington een foto aan de wereld die Amerika’s superieure macht voor eens en voor altijd moest visualiseren: de foto van de stofwolk boven Hiroshima. Op sommige foto’s was een vuurbal te zien, op sommige had de wolk de vorm van een bloemkool. De Pentagon-psychlogen kozen de paddestoel. De paddestoel is giftig en vruchtbaar, en de foto had een gruwelijke esthetische schoonheid die het emblematische karakter ervan alleen maar verstrekte. En het belangrijkste van alles: er was geen schade te zien. In de Golfoorlog hebben ze dit geniale staaltje van media-management herhaald. Maar ook daarna bleef de foto van de atoombom op Hiroshima hét logo van de Amerikaanse superioriteit.”
Door dit citaat, gecombineerd met die LP-hoes, begreep ik iets meer van de afkeer die de derde wereld heeft van de westerse cultuur en meer speciaal van Amerika. (woensdag 19 september 2001)

Vrijdag 21 september 2001:
– Bush verklaarde vannacht: “Wie niet aan onze kant staat, staat aan de kant van de terroristen.” Dit moet volgens commentatoren zo worden begrepen dat ‘de beschaafde wereld’ zonder meer met door Amerika beraamde akties akkoord moet gaan. Een dictaat dus. Bush’s tekstschrijvers verliezen daarbij uit het oog dat solidariteit niet kan worden afgedwongen. Solidariteit heeft met emotie te maken.
NB: Ik sta achter Amerika, maar als ik bij de heropening van Wallstreet na de klap op de gong een dame hoor zingen: ‘God bless America’, dan heb ik daar geen enkele affiniteit mee. Waarom zou een verondersteld opperwezen transacties zegenen die de een verrijkt ten koste van de ander? Maar ik geef toe, de Schrift is over de optiehandel nogal beknopt.
– Welke klap Amerika ook gaat uitdelen, Bush moet begrijpen dat het onmogelijk is om met militaire middelen te kunnen ontsnappen aan de kwetsbaarheid van onze technologische maatschappij. Zoals Paul Scheffer schreef in NRC/Handelsblad: de wereld heeft geen nooduitgang.
– Tussendoor: Een lege kerk went sneller dan een volle moskee.
– Televisiebeelden die ons bij herhaling laten zien hoe duizenden onschuldige burgers omkomen, maken een onuitwisbare indruk. Maar op Ambon vielen ook duizenden doden in de strijd tussen Moslims en christenen. Caroline werd hier door haar Molukse buurman op gewezen. Deze signaleerde dat voor die doden zelfs geen halve minuut stilte werd gehouden, terwijl de vele in ons land wonende Molukkers wel bij herhaling om onze solidariteit hebben gevraagd. De verklaring zal zijn dat de aanslagen op New York en het Pentagon door de terroristen bedoeld zijn als aanzet tot een totale oorlog tegen de VS en Europa, en door de symboolfunctie al een grotere indruk maakten.
– De religieuze component van de strijd tegen het terrorisme roept bij mij allerlei vragen op. Dominee Billy Graham verklaarde in de herdenkingsdienst dat de slachtoffers van de terreur niet naar deze wereld terugverlangen, omdat ze vrij vertaald ‘in heerlijkheid zijn opgenomen’. Een vrijmoedige veronderstelling, die onderbouwing behoeft.
Aan Palestijnse kant wordt de islamitische zelfmoordcommando’s voorgehouden dat ze als ‘martelaar’ meteen in het paradijs worden opgenomen, waar ze door zeventig maagden (n.b. per persoon!) worden opgewacht. Afgezien van de logistieke problemen die dit oplevert zit er aan deze heilsverwachting een perverse kant. Is het in dit ondermaanse al decadent om naar een ongesluierde vrouw te kijken, in het paradijs zou men dus worden uitgenodigd zijn verwerpelijke lusten uit te leven met een frequentie die op aarde de fysieke mogelijkheden verre te boven gaat. Wat staat hierover in de koran?