Religie is humaniteit
De uitvaartdienst van Prins Claus was indrukwekkend. Het geharnaste protestantisme dat Wilhelmina bij haar begrafenis nog uitstraalde, bleek vervangen door de persoonlijk getinte mystiek van de priester-dichter Huub Oosterhuis. Een ontroerend geheel, vooral ook door de medewerking van het Residentie Bachkoor en de zorgvuldige repertoirekeus.
Toch plaats ik een paar kanttekeningen bij Huub Oosterhuis’ overdenking. Het klinkt op zichzelf prachtig en humaan wanneer hij zegt:
“De vreemdeling is de naaste bij uitstek; jaag hem niet op, jaag haar niet weg, zo staat geschreven. Zij hebben dezelfde rechten als jij (Leviticus 19, vers 34).”
Maar, denk ik dan, even verder in de bijbel beveelt diezelfde god bij herhaling genocide, zie bijvoorbeeld Deuteronomium 20, vers 16: laat niets in leven dat adem heeft. Dan kun je maar het beste geloven dat die meedogenloze god niet bestaat. Maar Oosterhuis leest de goddelijke opdrachten in het Oude Testament kennelijk selectief.
Wat moeite had ik ook met zijn vrijmoedige uitleg van een citaat uit het Nieuwe Testament, toen hij in zijn overdenking de eerste woorden van het evangelie van Johannes voorlas:
“ ‘In den beginne was het Woord’ is geen filosofische uitspraak maar een profetische stem die ons zegt dat wij elkaar zullen respecteren en menswaardig bejegenen.”
Opnieuw denk ik: prachtig, mooier kan niemand het zeggen. Maar als calvinistisch besmette bijbellezer herinner ik mij dat, als je even doorleest, blijkt dat de evangelist met ‘het Woord’ op Jezus doelt (“en het Woord is vlees geworden”). Het slimmigheidje in deze dienst – door Beatrix of door Oosterhuis zelf bedacht? – was dus, dat de theologische dimensie pas in de liederen tot uitdrukking kwam (‘Houdt Gij mijn handen beide’, ’A Toi la gloire’). Zo kwamen – afgezien van Simonis en de Knevelchristenen – kerkelijken en onkerkelijken gelijkelijk aan hun trekken.   

Herziene instructie aan de clerus
Amerikaanse bisschoppen willen priesters tegen wie een gegronde verdenking van pedofilie bestaat, uit hun ambt zetten. Inderdaad een vérgaand voorstel, maar wel begrijpelijk nadat uit onderzoek was gebleken dat het aartsbisdom Boston priesters aanstelde die elders waren beschuldigd van seksueel misbruik. Inmiddels zijn over de hele VS driehonderd priesters op non-actief [1] gezet.
Het Vaticaan heeft het voorstel van de Amerikaanse bisschoppenconferentie overigens afgewezen. Het motto blijft dus: “De broek gaat uit, maar de toga blijft aan!”

Het vrolijke christendom, beleden door Louis van Dijk (gehoord voor Kunststof, radio 1, 21-10-02):

God geeft het;
wie het vangt heeft het.
Jaag niets na maar omhels wat op je weg komt.

[1]           De associaties die ’priesters op non-actief’ bij sommige lezers opwekken, zijn mij bekend. Men gelieve hierop niet te reageren.