URUZGAN
Is de bereidheid tot herbevestiging van een voornemen wel een besluit?

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

DE TAAL VAN TOONDER
“Het is in de wereld ongelijk verdeeld, sommige lieden hebben niets en anderen hebben alles. Wanneer men niets heeft, is het mogelijk om meer te krijgen – voor dat soort is het leven eigenlijk een pretje. Maar iemand die alles heeft, is nooit meer blij wanneer hij wat ontvangt. In plaats daarvan moet hij altijd bang zijn dat hij iets verliest, want dat is de enige mogelijkheid die er voor hem overblijft. Zulke stakkerds hebben een kommervol bestaan, gevuld met zorgen en kwalen – en het wordt tijd, dat hun stille strijd eindelijk eens onverbloemd in het daglicht wordt gebracht.”
Zo begint Marten Toonders Bommelverhaal De bovenbazen. Zinnen die tot doorlezen aanzetten. Voor wie die aansporing niet voelt noteerde ik een paar bevlogen uitspraken uit het pas verschenen Bommel-citatenboek, gelijk verschenen met een nieuw Toonder-lexicon, samengesteld door Pim Oosterheert (uitg. Ton Paauw, Soest. De citaten zijn gerangschikt in rubrieken, zoals beschaving en cultuur, misdaad, neerbuigend taalgebruik, economie, enzovoort. Juweeltjes die ik regelmatig herlees. Verplichte lectuur voor de fans.

 DIENSTBAARHEID
‘Welkom, heer Olivier’, sprak de bediende Joost, terwijl hij op geschoolde wijze een stofnest onder de kast veegde. (De Vrezelijke Krakken, nr. 7792)

POLITIEK
‘En het is erg abnormaal om tegen iedereen de waarheid te zeggen. Dat gaat niet. Het is tegen de orde. De wet staat dat niet toe. (Commissaris Bulle Bas, De waarzegger, nr. 2310)

 BIJBELTAAL
‘Een heer laat zich niet zo gemakkelijk onder de korenmaat plaatsen.’
(Heer Bommel, Het losgetrilde inzicht, nr. 7618)

‘Je moet niet met je verzen tegen de prikkels slaan.’ (Heer Bommel, De antiloog, nr. 1225)
Voor wie de tale Kanaäns niet verstaat: dit is een verhaspeling van de bijbelse uitdrukking ‘de verzenen (= de hielen) tegen de prikkels slaan’, uit Handelingen 9, vers 5. (= je vruchteloos verzetten)

WIJZE UITSPRAKEN
‘Waarom moet iets zeldzaam zijn om mooi te wezen?’ (Pee Pastinakel, De toornviolen, nr.4122)_

Zwemmen in de tijd moet men aan meer geoefenden overlaten. (De klokker, nr. 2042)

Bul Super tikte wat as af en keek peinzend een rookwolkje na. ‘Recht’, hernam hij na een korte pauze, ‘is iets kroms dat verbogen is. En daar heb ik verstand van, als zakenman zijnde.’
(De achtgever, nr. 3082)

AMBTENARIJ
‘Een vreemde vogel, die Bommel’, sprak ambtenaar Dorknoper . “Geld speelt voor hem geen rol. En dat ondanks alle heffingen ineens, die ik heb toegepast! Tja, het valt niet mee om sommige vermogens tot een rechtvaardig gemiddelde terug te brengen. Men onderschat zo licht het werk van ons ambtenaren eerste klasse!’ (De onbetaalbare reis, nr. 6789)

NORMEN EN WAARDEN
‘Een Bommel weet van binnen wat goed of slecht is; hij heeft geen wetten nodig. Integendeel, hij verzet zich ertegen, omdat hij voelt dat ze voor andere lieden gemaakt zijn!’
(Heer Bommel, De Maanblaffers, nr. 5976)