Oud-wethouder Roel van Duyn in Het Parool: “…Ik sprak toen veel met Bella, een beuk in het Westerpark. Ze leeft niet meer; toen ik in Veele woonde, kreeg ze roodvuur, waarna ze is omgezaagd en in mootjes gehakt. Praten met bomen is niet makkelijk, maar je krijgt er veel voor terug….”

Het gaat in de politiek niet om kennis, maar om de macht van je gesprekspartners (Eduard Bomhoff)

Victor Klemperer (auteur van het Derde Rijk-dagboek: Tot het bittere einde) heeft ook een analyse gegeven van de nazi-taal. De Nederlandse vertaling heeft als titel: “L.T.I. De taal van het Derde Rijk.”. De meeste Duitsers hadden er geen idee van dat SS stond voor Schutz-Staffel (beveilingskader) en SA voor Sturm-Abteilung. De verklaring van Klemperer: Deze letters hebben als afkorting zo’n macht verworven dat ze niet staan voor iets anders, maar van zichzelf uit een eigen woordbetekenis bezitten…..
Humoristisch is Klemperers verhaal over de catechismus-achtige strikvraag aan de Oostenrijkse schooljeugd, luidend: “Wat komt er na het Derde Rijk?” Wie nietsvermoedend durfde te antwoorden: “Het vierde”, zakte als een baksteen. Het juiste antwoord luidt: “Er komt niets na, het Derde Rijk is het eeuwige rijk van de Duitsers.”
Dat endlösen doodschieten of vergassen betekende, weten we. Nieuw voor mij waren de termen sicherstellen voor roven, en betreuen (bijstaan) voor het brengen van een slachtoffer van het regime naar zijn open graf.
Deze gegevens, ontleend aan HN Magazine, brachten bij mij in herinnering wat wijlen Elfrun Jacob mij destijds vertelde over het woordgebruik in de DDR. Sommige woorden waren ideologisch bepaald, maar andere kunnen we m.i. ook gewoon ‘duits’ noemen. Voorbeeld van de eerste categorie: men sprak niet meer over ein Engel, maar introduceerde het begrip geflügelte Jahresendfigur. Een discjockey was natuurlijk te Amerikaans; hij werd omgedoopt tot Schallplattenunterhalter. De DDR kende verder een woord voor winkels waar dranken konden worden gekocht wanneer de gewone winkels dicht waren: Getränkestützpunkt.
Andere woorden die ik destijds noteerde: Erntekapitän: bestuurder van een maaidorser.
Raufutverzehrende Groszvieheinheit: zoiets als ‘eenheid van ruw voer etend groot vee’.
Hiermee komen we als vanzelf op de bekende vraag: Hoe heet de vrouw van de plaatsvervangende kapitein, werkzaam bij de Donau-Stoomvaartmaatschappij?
Enig juiste antwoord: Frau Donaudampfschiffsfahrtgesellschaftstellvertreterskapitängattin.
Op school had ik moeilijkheden met zinnen als: Allmählich kam Sankt Niklaus wieder an. Niet goedgekeurd werd: Allemachtig, daar komt sinterklaas weer aan.
Ik noem ook: Mit Rücksicht auf seine alte Mutter kam er mit einem Tadel davon: Met rugzicht op zijn oude moeder kwam hij er met een dadel vanaf.

Ik heb met voldoening vastgesteld dat Over the Rainbow in de Verenigde Staten is uitgeroepen tot de beste song van de 20^e eeuw. Componist: Harold Arlen; tekstschrijver E.Y. Harburg. Over the rainbow werd voor het eerst door Judy Garland gezongen in de film ‘The Wizard of Oz’. Gekozen kon worden uit een lijst van 365 songs die de Amerikaanse platenindustrie had opgesteld. Andere standards van Harold Arlen: Get Happy, Between The Devil And The Deep Blue Sea, I’ve Got The World On A String, It’s Only A Papermoon, Stormy Weather, That Old Black Magic, My Shining Hour, Blues In The Night, One For My Baby, enzovoort.
Ik ga een plaatje draaien!