Youp van ‘t Hek: de afzeiker des vaderlands
Ik kick niet op Youp als cabaretier. Iemand die zijn teksten in hoog tempo de zaal inslingert en daarbij vrijwel voortdurend in maximale staat van opwinding verkeert, werkt op mij vooral vermoeiend. Ook komt die permanente extase niet ten goede aan de verstaanbaarheid. Deze bezwaren gelden niet voor Youp als columnist, wat overigens niet betekent dat hij, naar mijn idee, in zijn rol als komische wereldverbeteraar steeds geloofwaardig overkomt.
Toch moet je van goeden huize komen om je niet door zijn virtuoos woordgebruik te laten meeslepen. Ik kocht de bundel Het platte land, met recent in NRC Handelsblad verschenen columns. Vermakelijke lectuur, zeker als je gevoelig bent voor termen als ‘smeltjus-ouders’, ‘het roomse zaadoverschot’, ‘putluchtblaadje’ en ‘skyboxvolk’. Alleen al de titels van sommige stukjes zijn echte vondsten, zoals ‘Krijtstreepjescode’, ‘Scheepswrakbouwer’(doelwit: interim-KPN-directeur Ad Scheepbouwer) en ‘Orgelpijpen’ (een topper, na te lezen in Ter overdenking 107).
In HP/DE TIJD van 15 november 2002 wordt de succesformule van Youp kritisch tegen het licht gehouden door Hans Hoenjet. Ik citeer:
“Tijdens een lezing voor een congres van Onze Taal heeft hij ooit uitgelegd welk procédé hij toepast. Waarom gebruikt hij bijvoorbeeld liever het woord ‘tikteef’dan ‘secretaresse’? “Iedereen ziet meteen iets blonds, een beetje domme RTL-doos, zal ik maar zeggen”, stelde hij. “En ook ‘RTL-doos’ is weer heel duidelijke taal.” …Hoe virtuoos hij het hele stilitische palet ook beheerst, het kost hem soms moeite zijn heilige verontwaardiging om te smeden in souvereine satire. Dan ontaardt zijn woede in regelrechte kwetsdrang …..Iemand stinkt niet uit zijn mond, maar ‘meurt ondraaglijk uit zijn ongepoetste bek’. Van eenzelfde fijnzinnigheid was zijn opmerking over Tara Singh Varma: “Dat mens moet op korte termijn ingespoten worden met de meest gruwelijke kankercellen.”
Dat de columns van Youp van ’t Hek verschijnen in een krant die objectiviteit en nuance zegt na te streven, is opmerkelijk. Maar – ik citeer Hans Hoenjet – “ook beschaafde abonnees hebben behoefte aan straatrumoer en tumult in de kolommen”. Iedere zaterdag zijn Youps schimpscheuten te lezen op de achterpagina van NRC Handelsblad. Via www.nrc.nl kan iedereen – na opgave van een wachtwoord – toegang krijgen tot de internetpagina’s van die krant, inclusief de columns van Youp. Wat mij betreft toch een aanrader vanwege – in de woorden van   HP/DE TIJD – “de flitsende, pakkende stijl vol oneliners en wisecracks”.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

Daphne Dekkers citeerde bij Barend & Van Dorp een vrouw die drie huwelijken achter de rug had:
“…Ik ben heel goed in het huishouden; iedere keer als ik ga scheiden houd ik het huis…”.

 Harry Mens kwam even subtiel als trefzeker uit de hoek in het TV-programma Krachtstroom, toen hij aangaf hoe hij zijn financiële verliezen pleegt te verwerken:
“…zoals ik van mijn vader leerde: drollen moet je doorslikken, niet op kauwen…” 

Humor van André Rouvoet
Een anekdote over een gespannen vergadering van de Christen Unie, die werd besloten met een geruststellend woord van de voorzitter:
“Een uur geleden stonden we nog aan de rand van de afgrond, maar inmiddels hebben we een flinke stap voorwaarts gezet.”
(NRC Handelsblad 11-11-02)