MANAGERSJARGON IN OPMARS
Waarom spreken veel werknemers nauwelijks meer normaal Nederlands? Ze hebben het over ‘business-solutions’ in plaats van oplossingen en doelen zijn ‘targets’ geworden. Aldus Friederike de Raat in NRC Handelsblad (14-01-04). En ze concludeert: “Opblaastaal is de taal van de werkvloer.”
Inmiddels is deze opblaastaal gebundeld in het boekje De Zwarte Woordenlijst, lexicon van modern taalmisbruik, verschenen bij SDU Uitgevers. Engelse woorden zijn zeer populair. Medewerkers zijn ‘professionals’geworden; wie werkzaam is op de verkoopafdeling behoort tot de ‘accountmanagers’ of – nog ernstiger – ‘sales executives’ (de laatsten eindigen doorgaans op het schavot). Het gebruik van Engelse woorden leidt dan weer tot neder-Engels als ‘een match maken’ en ‘zich committeren aan’.       Ook het gebruik van vage termen is opvallend. Daarom doen abstracte woorden het erg goed. We gaan ‘iets terugkoppelen’ en ‘een voorstel doorpakken’, waarna we het geheel weer ‘zwaluwstaarten’ en ‘doorcommuniceren naar het MT’ (voor lang geleden gepensioneerden: MT= managementteam). Men afficheert zichzelf bij voorkeur in clichés: ‘Wij zijn een snel groeiende, dynamische organisatie die alert inspeelt op marktontwikkelingen’. Een verkoper wordt bevorderd tot adviseur; bedrijf en klant zijn uiteraard ‘partners’. De samenstellers van De Zwarte Woordenlijst citeren uit een persbericht van een uitzendbureau dat “opdrachtgevers kunnen […] rekenen op slagvaardige marketing services medewerkers, projectmanagers, traffic medewerkers, office managers, content medewerkers, management assistenten, event coördinators, Account Assistenten en Account Executives tegen een interessante tariefstelling.” En de brochure eindigt dan met: het bedrijf “heeft een goed georganiseerde backoffice en neemt genoegen met een lage fee” (vroeger was dit een toverkol).
Voor wie nog niet genoeg heeft van begrippen als ‘professionaliseringsslag’ en ‘een stukje commitment’ nog deze knaller: “De proactieve optimalisering van de kernprocessen is gericht op een slagvaardiger implementatietraject.”
Dan hebben de auteurs van De Zwarte Woordenlijst nog een tip voor iedereen die zijn opblaastaalvaardigheid wil verbeteren: “Doe alsof u hebt doorgeleerd in het moderne marketingjargon en bedenk voor het bedrijf waar u werkt een nieuwe vermelding in de Gouden Gids. Verzwijg uw product, lever een concept. U hebt een kapsalon? Dan biedt u ‘maatwerk in representativiteit’. Een haardenzaak? Dan bent u een ‘betrouwbare partner in behaaglijkheid’. Denk vaag, denk breed, denk succesvol!”

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

‘Opa, wat doen die rokers daar?’
‘Die staan paf.’

‘U bent met roken opgehouden? O. Dan smeult u zeker nog na’
(de Razende Bol)

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

Geslaagde (en soms lastige) cryptogrammatische omschrijvingen
Toelichting op nat pak: WETSUITLEGGING
Reisverhaal met plaatjes: TOCHTSTRIP
Harde stemmen: BASALT
Jeugdlid: JONGEHEER
Begrafenisondernemer op vakantie: UITZONDERLIJK
Bisschop in een rolstoel: GEESTELIJK GEHANDICAPTE
Wetenschappelijke kraker: NOTENAPPARAAT