LULKOEKBINGO
Nederlanders zijn slechte sprekers, ze bereiden zich niet voor en denken niet na over hun publiek. Dat beweren Remko Iedema en Herman Jansen in hun boekje: Hoe verpruts ik mijn presentatie? (de Volkskrant, 10-06-05). Of een presentatie goed is of niet, hangt voor 50 procent af van charisma. Charisma valt moeilijk aan te leren. “Iemand met een hoge stem, komt minder serieus over dan iemand met een lage stem. Dat is biologisch bepaald. Een brullende leeuw boezemt angst en ontzag in, terwijl een vogeltje vooral mededogen opwekt.” Voor sprekers geldt volgens Herman Jansen hetzelfde: “Vrouwen zijn daardoor in het nadeel. Als vrouwen de top halen, in de politiek bijvoorbeeld, dan hebben ze vaak een lage stem. Margaret Thatcher, oud-premier van Groot –Brittannië, heeft daarom hard geoefend om een lage stem te krijgen.”
Veel sprekers zetten een beamer aan en gebruiken die voor een standaard powerpointpresentatie. Ze beginnen te vertellen wie ze zijn, voor welk bedrijf ze werken en dan wikkelen ze punt voor punt hun verhaal af en ze eindigen altijd met conclusies en aanbevelingen. De helft van de zaal slaapt al na tien minuten. De oplossing van Herman Jansen: “Draai het eens om. Begin met de conclusies. Dan heb je kans dat de mensen denken: hoe komt die man erbij?”
De ergste plaag is het overvloedig gebruik van cliché’s, de populaire woorden die adviseurs gebruiken om gewichtig te doen. Bekende voorbeelden: win-win-situatie, resultaatgericht, commitment, interactief, doorpakken, focussen, monitoren, beleidsimpuls, proactief, enz. Een goede remedie tegen cliché’s is lulkoekbingo. Elke luisteraar maakt zijn eigen bingokaart. In plaats van nummers zet hij cliché’s in de vakjes. Elke keer als de spreker zo’n cliché gebruikt, kruist de luisteraar een vakje aan, net zolang tot hij een rijtje heeft. Dan moet hij opstaan en ‘lulkoek’ roepen.
Ik vind dit een waardevol advies. Eventueel in aangepaste vorm ook bruikbaar in de Tweede Kamer. Zo moet Balkenende tot de orde worden geroepen wanneer hij algemeen beschaafd Nederlands vervangt door ambtelijke brabbeltaal. Gisteren nog hoorde ik hem zeggen: “Dit heb ik aangegeven in de richting van de heer Juncker”, terwijl een normaal mens zou zeggen: Dit heb ik besproken met de heer Juncker.
(Aan dit ‘aangeven’ – Kamerleden gebruiken het steeds vaker – bewaar ik nog een herinnering uit mijn studietijd. Mijn docent boekhouden wilde de tekst van een vraagstuk uit Bouwhof, Lagerwerff en Krediet voorlezen. Vooraf vertrouwde hij ons hoofdschuddend toe: “Ik zou willen aangeven hoe ik het gegeven zou willen aangeven.”)

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

SMEREN (IK@NRC.NL)
Na de ‘spaar-rips’en de ‘familievla’ viel er op woordgebied al een tijdje niet veel nieuws meer te beleven in onze traiteurswinkel. Tót het verhitte weekend van vorige week, toen een menopauzeroodgeverfde mevrouw voor de tweede keer binnen een half uur haar opvallende entree maakte.
“U bent vast nog iets vergeten, mevrouw”, zei ik tegen haar.
“Jaaa, stom hè!” antwoordde zij. “De tamponade! Hélemaal vergeten! En het smeert zo lekker weg, hè, met dat warme weer.”
Cobie Visser-Goutsmits (NRC/Handelsblad 7 juni 2005)

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

Balkenende op EO-jongerendag: Is dat zonde?
De minister-president zal vandaag (11-06-05) tijdens de EO-jongerendag de EO-Ronduit Award uitreiken aan een jongere die zijn/haar geloof op een bijzondere manier praktisch heeft gemaakt en een voorbeeld is voor anderen. Aldus de aankondiging. Op internet raadpleegde ik de webpagina van Om Sions Wil. Een aanrader. In de rubriek U vraagt werd een prangend probleem aan de orde gesteld: “Ik ga naar de EO Jongerendag. Is dat Zonde?” (let wel: Zonde met een hoofdletter, en de vraag is tot en met vandaag goed voor 885 hits, een hot-item dus). Gelukkig laat ds. Pieters ons niet in het onzekere. Ik citeer: “…de hele EO is voor mij, voorzover ik de EO ken, verwerpelijk en verfoeilijk. Dominee Johannes van der Poel zei het heel crue, maar ik denk heel terecht: EO staat voor eeuwige ondergang!”
Dit moet natuurlijk ook premier Balkenende tot nadenken stemmen. Gaan we zo met elkaar om?